Zo krijgt Bjorn grip op werkelijke energieprestaties. Hoe toekomstbestendig is een woning nu écht? Bjorn Verweij werkt al zeven jaar met de energielabelsystematiek. Hij ervaart in de praktijk dat je hiermee lang niet altijd de werkelijke energieprestaties uitrekent. Tijd voor een nieuwe benadering, die hij vindt in passief bouwen en de PHPP-tool (Passive House Planning Package) als zijn nieuwe kompas.

Bedrijf Label Lab

Bjorn startte zeven jaar geleden met zijn eigen bedrijf Label Lab, waarbij hij zich richt op de energielabelsystematiek. Label Lab houdt zich op het moment hoofdzakelijk bezig met VvE’s. Zoals het opstellen van maatwerkadviezen en presentaties om alle leden inzicht te geven in wat de voordelen zijn van energiebesparende maatregelen. Maar ook wat de negatieve (bij)effecten kunnen zijn. Bjorn: “Stap één is vaak om te luisteren naar de bewoners en dan blijkt al snel dat geen pand hetzelfde is. Altijd zijn er toch wel weer specifieke aandachtspunten die een project bijzonder maken.”  

Energielabelsystematiek

Vanuit de energielabelsystematiek berekende Bjorn altijd de verduurzamingsmogelijkheden voor bijvoorbeeld vastgoedportefeuilles, vve’s en woningen. Dit om de investeringskansen of subsidiemogelijkheden na te gaan en zo de kansen voor haalbaarheid te onderzoeken. Bjorn vertelt hierover: “Energielabels blijven belangrijk, omdat financieringen er steeds vaker aan gekoppeld worden. Ook met oog op de marktwaarde van een pand wordt het energielabel steeds vaker als referentiekader gebruikt.”

Op zoek naar een betere rekenmethode

Maar Bjorn merkt in de praktijk dat berekeningen volgens het energielabel lang niet altijd correcte voorspellingen geven van het werkelijke energieverbruik. Daarom ging hij op zoek naar een betere rekenmethode. “Ik wilde meer grip krijgen op het toekomstige werkelijke energieverbruik. Zo kwam ik via mijn netwerk bij de PHPP berekening terecht. Passief bouwen slaagt daar, waar het energielabel juist tekortschiet. Bijvoorbeeld als het gaat om rekening houden met zonnestraling en zonnewarmte. De PHPP houdt hier wel rekening mee. Bovendien staat de bouwfysica van een passiefhuis me erg aan, wat ook goed samen gaat met biobased bouwen.”

“Passief bouwen slaagt daar, waar het energielabel juist tekortschiet.”

Een verademing

Bjorn besloot om in maart de cursus Rekenen met de nZEB-tool/PHPP te volgen, zijn eerste cursus op gebied van passief bouwen. Het waren voor hem twee intensieve dagen. “Het zijn twee cursusdagen, maar wat mij betreft hadden het ook drie of vier mogen zijn”, zegt hij enthousiast. “Het werken met de rekenbestanden is erg uitgebreid. Ik vind het heel interessant om op deze manier te zien hoe alles met elkaar gekoppeld is. Dit geeft me een goede kijk op de factoren die van invloed zijn op de warmtebehoefte, de ventilatie en alles wat komt kijken bij een gezond binnenklimaat. Dit is echt anders vergeleken met de energielabelberekeningen. Bij die systematiek zit veel achter gesloten codes en dan is het maar de vraag hoe betrouwbaar de resultaten zijn. Bij PHPP kun je bij alle stappen zien wat er invloed op heeft en hoe dat zich weer tot het grotere totaalplaatje verhoudt. Die transparantie is echt een verademing.”

“Bij PHPP kun je bij alle stappen zien wat er invloed op heeft en hoe dat zich weer tot het grotere totaalplaatje verhoudt.”

Passiefhuis meer omarmen

Voor zijn werk ontkomt Bjorn er niet aan om met de energielabelsystematiek bezig te blijven. Hij legt uit: “Dit blijft in Nederland op dit moment de methodiek. Maar ik denk dat Nederland en ook Europa er goed aan doen om meer te gaan omarmen waar passiefhuis voor staat. Als ik voor woningen echt een grote stap wil maken, is de PHPP-tool interessanter. Ik start daar nu mee voor mijn eigen woning om zelf door te rekenen welk vermogen warmtepomp ik bijvoorbeeld nog nodig heb. Dit kan ik met de energielabelsystematiek niet uitrekenen. Met PHPP zie ik precies welk piekvermogen ik nodig heb om mijn huis op de meest koude winterdagen warm te houden. Dat geeft me veel meer inzicht.”

Born Verweij van Label Lab

Kennis over bouwfysica

Voor Bjorn heeft de cursus Rekenen met de nZEB-tool/PHPP niet alleen inzicht gegeven in het berekenen van het werkelijke energieverbruik. Ook over bouwfysica heeft hij veel geleerd. “Wat mij erg bezighoudt, zijn de problemen die gebouweigenaren tegenkomen met na-isoleren. Denk aan condensproblemen en schimmelvorming. Dit luistert steeds nauwer en zie ik ook echt als probleem bij renovaties. Met PHPP maak je ook de koudebruggen inzichtelijk, zodat je vochtproblemen voorkomt”, licht Bjorn toe.

“Met PHPP maak je ook de koudebruggen inzichtelijk, zodat je vochtproblemen voorkomt.”

Bjorn heeft nu zelf de verschillen mogen ervaren tussen het gebruik van de energielabel rekentool en de PHPP tool. Hij zou het gebruik van PHPP dan ook aanraden aan andere adviseurs, architecten en producenten van bouwmaterialen. “Persoonlijk vind ik dat iedereen die zich bezighoudt met verduurzaming verder zou moeten kijken dan alleen het isolatieplaatje. De energiebesparing die je uitrekent met reguliere tools klopt tot op zekere hoogte. In de eerste jaren gaat het goed, maar je weet niet hoe het op langere termijn uitpakt. Dus als je echt toekomstgericht wilt bouwen, vind ik dat je moet kunnen rekenen met deze PHPP tool. Dat geldt eigenlijk voor iedereen die betrokken is bij nieuwbouw en renovaties.”

“Persoonlijk vind ik dat iedereen die zich bezighoudt met verduurzaming verder zou moeten kijken dan alleen het isolatieplaatje.”

Voldoende kennis en naslagwerk

Na het volgen van de twee cursusdagen heeft Bjorn voldoende kennis opgedaan om met de PHPP rekentool aan de slag te kunnen. “Het wordt nog wel puzzelen, maar met het handboek erbij kan ik hier zeker mee aan de slag. Daarnaast ga ik in juni de cursus Energieneutraal bouwen en renoveren volgen. Hierbij hoop ik nog meer kennis op te doen over passief bouwen.”

Klaar voor het totale rekenplaatje?

Wil jij ook beter kunnen berekenen wat het werkelijke energieverbruik gaat zijn van een woning of gebouw? Meld je dan aan voor de volgende cursus Rekenen met de nZEB-tool/PHPP. Binnen twee dagen word jij klaargestoomd om met deze berekeningen aan de slag te gaan.